شرح سیستم تعلیق با فنر سازی زر گلپایگان – بخش چهارم
2-1-1 سیستم تعلیق وابسته (Dependent Suspension)
در سیستم تعلیق وابسته، اتصال بین چرخ ها و اکسل به صورت صلب بوده و سیستم تعلیق، بین اکسل و شاسی قرار گرفته است. بنابراین اگر به یکی از چرخ ها ضربه ای اعمال گردد، ارتعاشات ناشی از ضربه به چرخ مقابل نیز انتقال یافته و آن را نیز دچار نوسان می نماید. یعنی نوسان یک چرخ بر روی چرخ مقابل هم تاثیرگذار است. به همین دلیل به آن سیستم تعلیق وابسته گفته می شود. از تعلیق وابسته بیشتر برای خودروهای سنگین و محور عقب آن دسته از خودروهای سواری که محور عقب آنها محرک است، استفاده می شود.مثل محور عقب پیکان.
اگر اکسل از نوع محرک(زنده) باشد، چرخ توسط پلوس به اکسل و دیفرانسیل متصل می شود و اگر اکسل بصورت غیر محرک(مرده) و فرمان پذیر باشد، سگدست چرخ مربوطه توسط یک پین بزرگ (کینگ پین) به اکسل مرده (بیم) متصل می گردد.
برای اتصال اکسل به شاسی به صورت تعلیق وابسته، در اکثر مواقع از فنرهای تخت و گاهی اوقات از فنرهای فنرهای لول استفاده می شود. ولی در مجموع به خاطر نوع اتصال چرخ ها به اکسل و استفاده از فنرهای قوی، قابلیت تحمل بار آن بسیار خوب می باشد. با توجه به همین مشخصه، در بیشتر خودروهای سنگین از سیستم تعلیق وابسته استفاده می شود.
در ضمن سیستم تعلیق وابسته از استحکام زیاد و پایداری مناسبی برخوردار است. ولی با توجه به زیاد بودن جرم فنربندی نشده آن، قدرت فرمان پذیری و کیفیت سواری آن کم می باشد. در این حالت ضربات وارد به چرخ ها بیشتر به اتاق و سرنشینان منتقل شده و باعث سلب آسایش آنها می گردد.
سیستم تعلیق وابسته بر اساس استفاده از فنر تخت و یا فنر لول تقسیم بندی می شود:
1-2-1-1 سیستم تعلیق هاچ کیس (Hotchkiss Suspension)
این نوع سیستم تعلیق، یکی از قدیمی ترین و پرکاربردترین انواع سیستم تعلیق وابسته می باشد. در این مدل طرفین اکسل به وسط دو فنر تخت متصل گردیده است. برای اتصال فنر تخت به اکسل از پیچهای U شکل (کرپی) استفاده می شود که این کرپی ها همچون کمربندی به دور لایه های فنر تخت قرار گرفته و آنها را به اکسل می بندد. گوشواره های دو سر فنر تخت نیز به شاسی متصل می گردد.همچنین برای از بین بردن نوسانات، از دو کمک فنر که بین اکسل و شاسی قرار می گیرد، استفاده می شود.گاهی اوقات در این سیستم به منظور جلوگیری از تغییر شکل های عرضی محور، از میله هایی به نام پانارد استفاده می شود. پانارد به اهرم مایلی گفته می شود که یک سر آن به محور متصل بوده و سر دیگر آن به زیر شاسی وصل شده باشد. معمولاً از پانارد در محور عقب استفاده می‌شود.
2-2-1-1 سیستم تعلیق با فنرلول (Depended Suspension With Coil Spring)
در این نوع تعلیق وابسته، به جای فنر تخت از فنر لول استفاده شده است. به همین دلیل دارای کیفیت سواری مناسب تری می باشد. در این حالت هر طرف پوسته اکسل، توسط یک فنر لول و یک کمک فنر به شاسی متصل گردیده است. ولی بایستی توجه داشت که اگر از فنر لول در سیستم تعلیق وابسته استفاده شود، بکارگیری اهرم های طولی، عرضی و یا مورب برای حفظ تعادل خودرو و مهار کردن حرکات بدنه نسبت به محورها، لازم و ضروری می باشد.
3-2-1-1 سیستم تعلیق بوژی (Bogie Suspension)
این مدل سیستم تعلیق که فقط برای خودروهای سنگین بکار برده می شود، هنگامی مورد استفاده قرار می گیرد که دو محور در یکدیگر قرار گرفته اند. مثل محورهای عقب بسیاری از کامیون ها.
موقعی که دو محور در کنار یکدیگر قرار می گیرند، به دلیل کم بودن فاصله بین آنها، امکان استفاده از فنر تخت های مجزا برای هر یک از محورها وجود ندارد. زیرا محل اتصال گوشواره های فنر به شاسی با یکدیگر تداخل می نمایند. برای حل این مشکل، از یک جفت فنر تخت مشترک برای هر دو محور استفاده می شود.
در این حالت فنر تخت به صورت بر عکس قرار گرفته و تعقر آن به سمت پایین می باشد. هر یک از طرفین فنر تخت بر روی یک محور نصب می شود و وسط فنر تخت توسط کرپی و اتصالات دیگر به شاسی متصل می گردد.
